Een ketenbrede samenwerking van innovatieve bedrijven en organisaties onderzoekt binnen een consortium het gebruik van samengestelde reststromen uit foodservice en retail. Doel is om deze als grondstof te benutten voor duurzaam veevoer (‘eco-feed’) en zo voedselverspilling tegen te gaan.
Het project RENEW is een unieke publiek-private samenwerking tussen diervoederproducenten, primaire producenten, milieu- en dierenwelzijnsorganisaties, horecabedrijven en de wetenschap. RENEW staat voor ‘Rest- en zijstromen voor Eco-feed toepassingen voor Nederland met aandacht voor circulaire voedselsystEem ontwerpen en Waardering door consumenten’.
In Nederland wordt zo’n 2 miljard kilo voedsel per jaar verspild. Om dit tegen te gaan heeft de Nederlandse overheid zich gecommitteerd aan het doel om in 2030 voedselverspilling te halveren ten opzichte van 2015. Daarvoor staat het gebruiken van reststromen voor veevoer hoog op de prioriteitenlijst. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Samen Tegen Voedselverspilling, waarin alle belangrijke initiatieven tegen voedselverspilling in Nederland worden samengebracht en versneld, is daarom ook partner van RENEW. De penvoerder van het project is Nevedi, de brancheorganisatie van de diervoederindustrie.
“Nevedi wil op zoek gaan naar wat nodig is en wat kan met deze reststromen”, vertelt Frank Gort van Nevedi. “Maar het moet veilig gebeuren en markten in binnen- en buitenland moeten het gebruik van reststromen accepteren. Samen met ketenpartijen moeten we alle opties en consequenties goed overzien. Wageningen is met haar expertise de verbinder en rekent door wat de uitkomsten kunnen zijn.”
Hilke Bos-Brouwers, lead scientist bij WUR vult aan: “Er gaan al veel reststromen richting dieren, zoals aardappelschillen, brood en bierborstel. Bij die stromen is er sprake van continue kwaliteit en relatieve zekerheid over de beschikbare volumes. Ook is er een lage prijs. Wij richten ons juist op de complexe, samengestelde reststromen uit de horeca en retail. Hier kunnen mogelijk ook dierlijke producten in zitten. Wat moet er gebeuren om ze geschikt te maken voor kippen en varkens? En onder welke voorwaarden is dat acceptabel voor consumenten en bedrijven uit de keten? Hoeveel milieuwinst valt er te behalen en hoe draagt het bij aan dierenwelzijn in de sector?”
Na een al ruim 20 jaar geldend verbod op het gebruik van voedselresten met daarin mogelijk dierlijke bijproducten voor diervoeder, is zowel de keten als de politiek huiverig voor het verruimen van mogelijkheden. Het succesvol implementeren van Eco-feed concepten gaat echter verder dan alleen procestechnologische vraagstukken en zorgen om voeder- en voedselveiligheid. RENEW wil bijdragen aan het kunnen, mogen en willen gebruiken van deze reststromen, in Nederland en in Europa. “We bouwen voort op onderzoeken die aantonen dat deze reststromen veilig gebruikt kunnen worden, zoals het EU-project ‘REFRESH’, de PPS Veilig gebruik van restromen en het project Circulair Varken van Natuur en Milieu”, vertelt Bos-Brouwers.
Bedrijven zoals Nijsen Company, Avined, Kipster, Ten Have Mellema en Vermaat gaan tijdens RENEW tenminste twee nieuwe ketenconcepten voor ‘eco-feed’ toepassingen ontwikkelen. Alle belemmeringen en kansen worden daarbij in kaart gebracht, om in de toekomst rekening mee te houden. Door de partners Dierenbescherming en Natuur & Milieu worden milieu en dierenwelzijnsaspecten expliciet opgenomen in deze nieuwe concepten. Eén van de belangrijkste componenten van het project is het maken van positieve business cases voor alle partijen. Bos-Brouwers: “Het verduurzamen moet ook economisch aantrekkelijk zijn, waarbij we kijken naar mogelijkheden om op te schalen: het circulair inzetten van ook deze ‘lastige’ reststromen wordt het nieuwe normaal. De belangstelling groeit, ook in Europa. Nog meer bedrijven kunnen zich aansluiten bij deze beweging: het gaat nu gebeuren.”
De PPS RENEW wordt deels door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gefinancierd. Het project draagt bij aan de missie van LNV en aan de klimaatopgave voor landbouw en landgebruik.